سیرۀ سیاسی امام رضا(ع) در برخورد با حکومت جور (مطالعۀ موردی ولایتعهدی)

Authors

Abstract:

ولایتعهدی امام رضا(ع) از نقاط حساس تاریخ شیعه به‌حساب می‌آید. این حساسیت از چند منظر درخور تأمل است: از یک‌سو تحولات اجتماعی ‌ـ سیاسی عصر عباسیان (مخصوصاً خلافت مأمون)؛ از سوی دیگر، قبول ولایتعهدی امام رضا(ع). بررسی سیرۀ سیاسی امام رضا(ع) بر این مبنا صورت می‌گیرد که سیرۀ سیاسی ائمه واقعیت‌هایی صرفاً تاریخی نیست، بلکه حاوی پندها و اصول ارزشمندی برای پیروان ایشان است. پرسش و محور اصلی این مقاله چگونگی تعاملِ امام رضا(ع) با حکومت جور (به‌خصوص در جریان ولایتعهدی) است. در ابتدا برای ورود به بحث و ترسیم شرایط اجتماعی ـ سیاسی، برخی مسائل تاریخی مطرح‌شده در دو مقطع «پیش از ولایتعهدی» و «پس از ولایتعهدی» بررسی می‌شود. در مقطع «پس از ولایتعهدی» دربارۀ برخی احتما‌ل‌ها و شبهه‌هایمربوط به ولایتعهدی امام رضا(ع) بحث و در ادامه، به مواضع سیاسی ایشان پرداخته می‌شود. باید توجه داشته باشیم مبارزه و مخالفت با حکام جور بر اساس اصول ثابت تعالیم شیعه و نیز با توجه به مقتضیات زمانی و مکانی ، می‌تواند شکل‌های گوناگونی داشته باشد و این درست همان چیزی است که در سیرۀ اهل‌بیت تجلی یافته است. مسئله‌ای که بر مبنای این تعالیم برای ما روشن شده این است که با وجود شکل‌های گوناگون مبارزه با حکومت و حکام جور، هیچگاه توقف مبارزه و مخالفت سفارش نشده و حتی در سخت‌ترین شرایط، سازش با ظالمان مجاز نیست، اما توجه به شکل مبارزه و مصالح عالیه باید مدنظر قرار گیرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نسبت اخلاق و سیاست در سیرۀ سیاسی امام سجاد علیه‌السلام

یکی از پرسش‌های دیرینه و پایدار در حوزۀ اندیشۀ سیاسی، پرسش نسبت اخلاق و سیاست است. نتیجۀ تأمل دربارۀ چنین نسبتی به شکل‌گیری نگرش‌های متفاوتی انجامیده است. برخی می‌پندارند که کاربرد قدرت سیاسی با رعایت اصول و موازین اخلاقی سازگاری ندارد و در نتیجه هیچ آرمانی حتی عدالت، بدون اعمال قدرت محقق نخواهد شد. در مقابل گروهی بر این عقیده‌اند که اصول اخلاقی به‌خودی‌خود آن‌قدر ارجمند است که باید به صورت دائ...

full text

اصول سیاست خارجی در سیرۀ سیاسی امام سجّاد علیه‌السلام

اسلام که مکتبی جامع و مشتمل بر آموزه‌های فرازمانی و فرامکانی است، به مبحث سیاست خارجی به‌منزلة موضوعی مهم و اساسی توجه دارد. تبیین معیارهای رفتاری اسلام به‌طور عام و موضوع سیاست خارجی به‌طور خاص در عالی‌ترین شکل آن در آموزه‌های قرآن و سیرة اهل بیت تجلی دارد که در این پژوهش سیرة نظری و عملی امام سجاد علیه‌السلام مبنای تحلیل و تبیین قرار می‌گیرد. بر این اساس و با روش توصیفی- تحلیلی، نگارندگان اصو...

full text

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

full text

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

full text

اصول سیاست خارجی در سیرۀ سیاسی امام سجّاد علیه السلام

اسلام که مکتبی جامع و مشتمل بر آموزه های فرازمانی و فرامکانی است، به مبحث سیاست خارجی به منزلة موضوعی مهم و اساسی توجه دارد. تبیین معیارهای رفتاری اسلام به طور عام و موضوع سیاست خارجی به طور خاص در عالی ترین شکل آن در آموزه های قرآن و سیرة اهل بیت تجلی دارد که در این پژوهش سیرة نظری و عملی امام سجاد علیه السلام مبنای تحلیل و تبیین قرار می گیرد. بر این اساس و با روش توصیفی- تحلیلی، نگارندگان اصو...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 1  issue 1

pages  7- 31

publication date 2013-05-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023